Firma Değerlemesi

Uluslararası Standartlarda Firma Değerleme Hizmetleri

Firma değerinin sağlıklı olarak belirlenmesi firma satış sürecinin en önemli konularındandır. Firma sahipleri doğal olarak firmalarını en iyi fiyata satmak isterler. Ancak, firma sahipleri aynı zamanda firmalarının değerini de gerçekçi bir şekilde belirlemek zorundadırlar. Zira firma değerinin olması gerekenden daha yüksek belirlenmesi satış sürecinin başarıyla neticelenmesini olumsuz etkilerken, firma değerinin olması gerekenden daha düşük belirlenmesi ise firma sahipleri için ciddi bir maddi kayba neden olacaktır.

Firmanın satış fiyatı, alıcı ile satıcının en farklı düşünebilecekleri konu olduğu için uzlaşma sağlanması sanıldığı kadar kolay değildir. Zira firma sahibi firması için en iyi fiyatı elde etmeye çalışırken, alıcı da firmayı mümkün olduğunca düşük bir fiyata satın almaya çalışacaktır. Diğer yandan, firma satışının neticelenebilmesi için alıcı ile satıcının belirli bir fiyat üzerinde uzlaşması ve bu fiyatın belirlenme şeklinin de her iki tarafça net olarak anlaşılması gerekir.

Firma değerinin belirlenmesi oldukça karmaşık bir işlem olup birçok parametre ve varsayımı içerir. Bunlar arasında firmanın faaliyet gösterdiği sektör, karlılığı, cirosu, geçmiş finansal performansı, teknolojik alt yapısı, şerefiyesi, geçmiş performansı, tanınırlığı ve marka değeri gibi çok sayıda unsur sayılabilir.

Değerleme amaçlarının ve firmaların özelliklerinin birbirinden farklı olması, değerleme sürecini daha da zorlaştırır. Bu amaçla birçok yöntem geliştirilmiştir. Ancak, bu yöntemleri kullanarak elde edilen değerler arasında farklılıklar olabileceği gibi, elde edilen sonuçlar firma sahibinin istediği fiyattan da farklı olabilir. Bu sebeple kesin bir yöntem önermek zordur. Değerleme açısından sağlıklı bir sonuç elde edebilmek için mümkün olduğunca çok yöntem kullanılmalıdır.

Girişimcilik Merkezi, firmanızın gerçek değerini belirleme konusunda çeşitli değerleme yöntemlerinin yanında benzer özelliklerdeki firmaların satış fiyatlarını da dikkate alarak, firmanızın değerini en sağlıklı şekilde belirleyecektir.

Firma Değerleme Yöntemleri

Firma değerleme yöntemleri, firmanın değerinin belirlenmesine yardımcı olmakla beraber, firmanın asıl değerinin mevcut piyasa şartları çerçevesinde alıcılarca belirleneceğini unutmamak gerekir.

I. İndirgenmiş Nakit Akışları Yöntemiyle Yapılan Firma Değerlemesi

Bu yöntem, en çok kullanılan firma değerleme yöntemi olup firma varlıklarının gelir yaratma kapasitesini esas alır. Bu yöntemde firma değeri, nakit akışlarının tutarına, projeksiyon döneminin uzunluğuna ve indirgeme oranına bağlı olarak değişecektir.

Bu yöntemde geçmiş yıllardaki nakit akışı verileri esas alınarak firmanın gelecek 3-5 yıl içindeki nakit akışları hesaplanır. Buna ilave olarak firmanın projeksiyon dönemi sonrasındaki nakit akışlarının hesaplanması gerekir. Ancak, projeksiyon dönemi uzadıkça, artan belirsizlikler nedeniyle nakit akışı tahminlerinin sağlıklı olarak yapılması önemli ölçüde zorlaşacaktır.

Firma değerlemesi yaparken indirgeme oranının belirlenmesi dikkatle ele alınması gereken son derece önemli bir konudur. Bu konuda yapılacak bir hata değerlemelerde ciddi sapmalara neden olabilir. İndirgeme oranı paranın zaman değeri ve risk primini yanında enflasyon etkisini de içermelidir.

II. Bilanço Esasına Göre Yapılan Firma Değerlemesi

Bilanço esasına göre yapılan değerlemede, firma bilançosunda yer alan varlıkların değeri esas alınır. Bu yaklaşım, firmanın gelecek yıllara ait nakit akışlarını hesaba katmadığı için değerleme sonuçları firmanın gerçek değerini tam olarak yansıtmayabilir. Bilanço esasına dayanan değerleme yöntemleri arasında aşağıdakiler sayılabilir.

Defter Değeri

Defter değeri, firma bilançosunda yer alan varlıkların muhasebe kayıtlarına göre belirlenmiş net değerini esas alır. Bir diğer ifadeyle, firmanın muhasebe kayıtlarında görünen alacaklarından borçlarının çıkarılması sonucu elde edilen değerdir. Defter değeri, kullanılan muhasebe yöntemine göre farklılık gösterebilir.

Bu yöntemin güvenilirliği, firma kayıtlarında görünen varlıkların değerlerinin doğru olarak işlenip işlenmediğine göre değişecektir. Ayrıca, defter geğeri ile piyasa değeri, enflasyon ve demode olma gibi nedenlerden dolayı farklılık gösterebilmektedir. Zira enflasyon firma varlıklarının cari değerini artırırken, teknolojik eskime değer kaybına neden olacaktır. Benzer şekilde, firma gayrimenkulleri zaman içinde değer kazanarak kayıtlı değerlerinin çok üstünde bir değere çıkabilir.

Net Aktif Değer

Net aktif değer, firma varlıklarının piyasa değerinden firma borçlarının piyasa değerinin çıkarılması sonucu elde edilen değerdir. Bir diğer ifadeyle, firmanın aktiflerinin piyasa değeri ile borçlarının piyasa değeri arasındaki farkı gösterir. Buna öz varlık değeri de denir. Bu yöntem, perakendeciler ve imalatçılar gibi daha ziyade maddi varlık değeri yüksek olan firmalar için uygundur. Ayrıca, bu yöntem zarar etmekte olan, faaliyetlerini yavaşlatmış ya da durdurmuş olan firmaların değerlemesinde de kullanılabilir. Buna karşılık bu yöntem, hizmet ve teknoloji firmaları gibi maddi varlık değeri yüksek olmayan firmalar için uygun değildir. Zira bu firmaların değerlerini sadece bilançolarına bakarak belirlemek çok anlamlı değildir. Bu yöntemin bir diğer şekli, firmanın elle tutulmaz varlıklarını da hesaba kattığı için, özellikle elle tutulmaz varlıklarının değeri yüksek olan firmaların değerlemesinde daha sağlıklı sonuçlar verir.

Tasfiye Değeri

Tasfiye değeri, firmanın faaliyetlerine son verdikten sonra mevcut varlıklarının bir bir satılarak elde edilen gelirden tüm yükümlülüklerinin düşülmesi sonucu elde edilen nakit değerdir. Tasfiye değeri genelde firmanın piyasa değerinin çok altında olacaktır. İkincil bir piyasanın mevcudiyeti, tasfiye edilen firma varlıklarının değerinin tespitini önemli ölçüde kolaylaştıracaktır. Eğer böyle bir piyasa mevcut değilse, değer tespiti daha zor olacaktır. Tasfiye değeri firmanın piyasa değerinin alt sınırını oluşturacaktır.

Tasfiye değeri, tasfiyenin niteliğine göre farklılık gösterebilir. İradi tasfiye durumunda firma, her aktif varlığı için en iyi fiyatı elde edebilmek amacıyla varlıklarını makul bir süre içinde satmaya çalışacaktır. Diğer yandan, mecburi tasfiye durumunda firmanın aktif varlıkları mümkün olduğunca çabuk bir şekilde ve çoğunlukla bir seferlik açık artırmayla satılacağı için elde edilecek değer genelde daha düşük olacaktır.

III. Emsal Değer Dikkate Alınarak Yapılan Firma Değerlemesi

Emsal değer, aynı sektörde benzer faaliyetlerde bulunan ve firma yapıları birbirine benzeyen firmaların satış fiyatları kıyaslanarak bulunan değerdir. Doğal olarak bu yöntemin uygulanabilmesi için piyasada daha önceden alım satımı yapılmış olan benzer firmaların olması gerekir. Bu yöntem, birbirine benzeyen firmaların fiyatlarının da benzer olacağı varsayımına dayanır. Ancak, hiçbir firma birbirinin aynısı olmayacağı için bu yöntem her zaman sağlıklı neticeler vermeyebilir. Yine de bu yöntem firma için bir değer aralığı belirlemek açısından yararlıdır.

Yukarıda belirtilen firma değerleme yöntemlerine ilaveten, firmanın hisse senedi değerini esas alan değerleme yöntemleri de mevcuttur. Bunlar arasında Temettü Verimi, Fiyat-Kazanç Oranı, Piyasa Değeri-Defter Değeri Oranı, Piyasa Kapitalizasyon Değeri, Fiyat-Nakit Akım Oranı yöntemleri sayılabilir.

Firma Değerleme Hizmetlerimizin Çerçevesi

Girişimcilik Merkezi, firma değerleme hizmetlerimizden yararlanmanız durumunda firmanızın değerini gerçekçi bir şekilde belirleyerek firma satışı ve ortaklık konusunda en sağlıklı kararı vermenize yardımcı olacaktır. Ayrıca sadece firmanızın gerçek değerini öğrenmekle kalmayıp aynı zamanda firmanızın yerli ve yabancı yatırımcılara satış şansını da öğrenmiş olacaksınız.

Firma değerleme hizmetlerimizden yararlanmanız durumunda ilk aşamada firmanızın kısa bir geçmişi, finansal durumu, pazar payı, varlıkları, güçlü ve zayıf tarafları ve gelecekteki beklentileri gibi pek çok konuda bilgi alınacaktır.

Firma verileriniz incelenip değerlendirildikten sonra, firmanızın boyutuna bağlı olarak en geç bir hafta içinde firma değerleme raporu sunulacaktır. Bu raporda firmanızın değerini genel ekonomik ve sektörel konjonktür çerçevesinde en gerçekçi şekilde öğrenmiş olacaksınız. Ayrıca, varsa dğerlemeye ilişkin özel sorularınız yanıtlanacaktır.

Firma değerleme ve satış analiz raporu sunulması

Firma değerleme ve satış analiz raporu aşağıdaki konuları içermektedir.

• Firmanızın değerinin gerçekçi olarak belirlenmesi

• Firmanızın olumlu ve olumsuz taraflarının ortaya konması

• Firmanızın yatırımcılara satış şansının belirlenmesi

• Potansiyel yatırımcıların kimler olabileceğinin ortaya konması

Firma Değerleme İle İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Firma değerini belirleyen en önemli unsurlar nelerdir?

Firmanın karlılığı ve riski en önemli unsurlardır. Bu çerçevede firma karlılığı ne kadar yüksek ve riski ne kadar düşükse firma değeri o kadar yüksek olacaktır. Ayrıca, firmanın gelecekte kaç yıl süresince gelir elde edebileceği firma değerini etkileyen bir diğer önemli unsurdur. Firmanın gelir üretme süresi uzadıkça firma değeri de doğal olarak yükselecektir. Firmanın büyüme oranı da firma değerini etkileyen önemli unsurlardandır.

Firma değerlemesini hangi yönteme göre yapıyorsunuz?

Firma değerleme yöntemleri arasında dünyada en yaygın kabul gören indirgenmiş nakit akışları yöntemi uygulanmaktadır. Ancak, diğer değerleme yöntemleri de gerektiğinde kullanılmaktadır.

Firma varlıklarım dışında firmamızın müşterileri de dikkate alınacak mı?

Evet. Müşteriler firmaların gelir üretme kapasitesini yakından etkileyen en önemli unsurlar arasında yer aldığından firma değerlemesinde dikkate alınmaktadır.

Firma değerlemesini ne kadar sürede yapıyorsunuz?

Firma değerlemesi firma boyutuna bağlı olarak değişmekle birlikte genel olarak bir hafta içerisinde tamamlanmaktadır.

Firma değerleme konusunda tecrübeniz nedir?

Bugüne kadar pek çok farklı sektör ve iş alanından yüzlerce firma değerlemesi yapılmıştır. Değerlemelerimizin gerçekliği uluslararası saygın danışmanlık kuruluşlarınca da takdirle karşılanmıştır.

Firma değerlemesini kimler yapıyor?

Firma değerlemesini ABD eğitimli ve deneyimli yatırım uzmanları yapmaktadır.

Firma değerlemelerinizin diğer değerleme kuruluşlarından farklılıkları nelerdir?

Firma değeri sadece çeşitli teorik yaklaşımlarla hesaplanamaz. Firma değerlemelerinde yatırımcıların yaklaşımlarını yakından bilmek son derece önemlidir. Yatırımcıların dikkate alacağı tüm konular hakkında geniş bilgi ve tecrübeye sahip olduğumuz için yaptığımız firma değerlemeleri gerçeğe son derece yakın olmaktadır.

Firma değerimiz tüm değerleme kuruluşlarınca aynı mı bulunur?

Firma değerlemesinde sübjektif değerlemeler yapıldığı için firmanız için farklı değerleme kuruluşları farklı değerler bulabilir. Bu sebeple değerleme yapacak kuruluşlar bu konuda ne kadar deneyimli ise firma değerini o kadar gerçeğe yakın belirleyebilirler.

Firma bilgilerim gizli tutulacak mı?

Firmanızla ilgili bilgilerin gizliliğini sağlamak en önemli önceliklerimizdendir. Kuruluşumuz, firma değerleme hizmetleri çerçevesinde müşteriden elde ettiği tüm ticari bilgi ve belgeleri gizli tutmayı ve müşterinin yazılı izni olmadan üçüncü kişilerle hiçbir şekilde kısmen dahi olsa paylaşmamayı açıkça taahhüt eder.

Firma değerleme ücretiniz nedir?

Firma değerleme ücretleri firmanın boyutuna göre değişmektedir.